Voorbeschouwing WK-match New York 2016
Magnus Carlsen weet nog niet in wat voor stemming hij op 30 november zijn verjaardag zal vieren. Misschien is hij dan voor de derde keer op rij wereldkampioen schaken, wellicht is hij onttroond – dat zou een daverende verrassing zijn.
Niet ondenkbaar is zelfs dat de WK-strijd tegen de Rus Sergej Karakin, die vanavond om 20 uur (Nederlandse tijd) in New York begint, uitgerekend op de 26e verjaardag van de Noor nog moet worden beslist. Dat gebeurt alleen als de eindstand in de tweekamp 6-6 is en een tiebreak op 30 november met versneld speeltempo de beslissing moet brengen.
Carlsen geldt op logische gronden als favoriet. Hij is onbetwist de sterkste schaker van dit moment, hij heeft een duidelijk hogere elo-rating en leidt in de onderlinge duels met Karjakin met 4-1.
Een garantie voor het behoud van de wereldtitel is dit echter niet.
Een WK-tweekamp heeft z’n eigen dynamiek, er kan altijd iets geks gebeuren. Bovendien wordt er gespeeld onder unieke omstandigheden. De spelers zitten in een afgesloten en geluidsdichte glazen kooi, waarbij vanuit alle hoeken camera’s elke beweging zullen registreren voor uitzending in virtual reality op internet, een novum. Zo sterk bespied wisten schakers zich nog nooit eerder. We weten niet welk effect dit op een speler kan hebben.
Stabiel
Carlsen is dus favoriet, maar Karjakin is zeker niet kansloos. Hij verwierf het recht Carlsen uit te dagen door in het voorjaar het kandidatentoernooi in Moskou te winnen. Een half jaar eerder veroverde de Rus ook de wereldbeker. Die successen volgden op een periode van twee jaar waarin hij stabiel net buiten de top tien van de wereld bivakkeerde.
Carlsen is het boegbeeld van de schaakwereld sinds 2013 toen hij de macht overnam van Vishy Anand (India). Hij vervult zijn rol als schaakkoning uitstekend. Hij laat zich zien bij grote sportevenementen, is het gezicht van het onder studenten populaire kledingmerk G-Star Raw, ontmoet de groten der aarde. Hij speelde een vluggertje tegen Bill Gates die het precies 79 seconden volhield – niet eens zo slecht. Carlsen heeft ook oog voor liefdadigheidsprojecten. Kortom Caïssa’s (godin van het schaakspel) ideale schoonzoon.
Karjakin heeft een minder uitgesproken profiel. Geboren in Oekraïne op de Krim, viel hij al snel op als schaakwonderkind. Hij is nog steeds de jongste persoon ooit die de grootmeestertitel verwierf (12 jaar, 7 maanden), een bewijs van zijn enorme talent.
Poetin
In 2009 vertrok Karjakin vanuit de Krim naar Moskou voor zijn verdere schaakontwikkeling. Ook verruilde hij de Oekraïense nationaliteit voor de Russische. Hij toont begrip voor de Russische annexatie van de Krim in 2014. De uitdager is een fan van Poetin, liet zich fotograferen in een T-shirt met een afbeelding van de Russische president. Karjakin dicht zichzelf kansen toe en heeft gezegd vastbesloten te zijn de schaakkroon terug naar Rusland te brengen. Kortom, moedertje Ruslands ideale schoonzoon.
Wie is juridisch eigenaar van 1. e2-e4?
In New York staat veel meer op het spel dan de wereldtitel schaken.
Er is een juridische strijd ontbrand over het recht partijen live online uit te zenden, waarbij een gang naar de rechter en dwangsommen die in de miljoenen lopen, niet worden geschuwd.
Organisator Agon wil de uitzendingen in virtual reality monopoliseren, om zo de sponsors een zo groot mogelijk publiek te kunnen bieden, in plaats van de huidige versnippering. Tot nu toe zijn grote toernooien gratis live te volgen via schaakwebsites die hiermee een miljoenenpubliek trekken. In de ogen van Agon profiteren deze ‘piraten’, terwijl ze niet in de organisatiekosten bijdragen.
Agon heeft een rechtszaak in Rusland tegen website Chess24 verloren, maar heeft het bedrijf, samen met Chessgames.com nu aangeklaagd voor een rechtbank in New York. Vergezeld van een schadeclaim van 4,5 miljoen dollar. De organisator wil geld verdienen door de schaakpartijen op internet achter de betaalmuur te zetten, pay per view. Chess24 lijkt vooralsnog niet te zwichten en heeft aangekondigd door te gaan met de uitzendingen.
HMC, sport, 11 november 2016